Thuốc Chữa Viêm Loét Dạ Dày Và Tác Dụng Không Mong Muốn

Giải pháp đầu tiên mà các bác sĩ lựa chọn trong điều trị viêm loét dạ dày tá tràng là phác đồ điều trị bằng thuốc Tây y bởi tác dụng nhanh và hiệu quả. Tuy nhiên, bệnh lại thường hay tái phát lại sau một thời gian sử dụng thuốc. Người bệnh thường có tâm lý ngại đi khám và thường dùng lại đơn thuốc cũ mà không lường trước được những tác dụng phụ nếu dùng lâu dài. Dưới đây là những tác dụng phụ của các nhóm thuốc điều trị viêm loét dạ dày mà người bệnh cần lưu ý.

1. Nhóm thuốc làm băng se, bảo vệ niêm mạc dạ dày

Sucralfat

Sucralfat là một muối nhôm của sulfat disacarid, được dùng trong điều trị viêm loét dạ dày nhờ tác dụng bảo vệ niêm mạc dạ dày. Cơ chế tác dụng của thuốc là tạo ra một phức hợp với các chất như albumin và fibrinogen của dịch rỉ tại ổ loét, làm thành một hàng rào ngăn cản tác dụng của acid, pepsin và mật. Sucralfat còn ức chế hoạt động của pepsin, làm tăng sản xuất prostaglandin E2 và dịch nhày ở dạ dày.

Tuy nhiên, thuốc dễ gây ra tình trạng táo bón, và ức chế khả năng hấp thu phenytoin và tetracycline. Tránh dùng cho người bị suy thận.

Bismuth Subcitrat

Bismuth Subcitrat có ái lực bao phủ chọn lọc ổ loét mà với niêm mạc dạ dày bình thường không có tác dụng này. Sau khi uống, acid dạ dày kết hợp với bismuth subcitrat để tạo thành một kết tủa chứa bismuth. Ở ổ loét, các sản phẩm giáng vị của protein được giải phóng liên tục do quá trình hoại tử  mô. Thông qua sự hình thành phức hợp chelat, những sản phẩm giáng vị này cùng với tủa bismuth thu được sẽ tạo thành một lớp bảo vệ dạ dày không phải chịu ảnh hưởng pepsin và dịch vị dạ dày. Bismuth còn có tác dụng diệt vi khuẩn HP, nồng độ tối thiểu invitro trong khoảng 5-25 microgam/ml.

Trong quá trình sử dụng Bismuth Subcitrat có thể làm phân hoặc lưỡi có màu đen, biến đổi màu răng.

Các hợp chất bismuth được thông báo có liên quan đến bệnh não, liều dùng khuyến cáo ( 480 mg/ ngày) thấp hơn nhiều so với liều có thể gây bệnh não. Nếu dùng quá liều, bệnh nhân sẽ có nguy cơ nhiễm độc bismuth, gây ngộ độc. Các chuyên gia y tế khuyến cáo không nên dùng bismuth lâu dài.

2. Nhóm thuốc kháng acid

Nhóm thuốc kháng acid hay còn gọi là antacid, giúp trung hòa acid trong dịch vị dạ dày, dễ uống, ít hấp thu vào máu nên gây ít tác dụng phụ.

Tuy nhiên, thuốc này lại có nguy cơ gây nhiễm kiềm toàn thân, dễ gây hội chứng sữa- kiềm, đồng thời nếu lượng kiềm này thừa có thể tác dụng ngược trở lại làm tăng tiết gastrin, khiến tăng tiết HCl hơn.

Nhôm hydroxit có xu hướng gây táo bón, sử dụng lâu dài có nguy cơ gây cạn kiệt phosphate, khiến bệnh nhân có biểu hiện mệt mỏi, chán ăn, khó chịu. Cần cẩn trọng khi dùng với bệnh nhân suy tim xung huyết, suy thận, xơ gan, người bị chảy máu đường tiêu hóa.

Hydroxit magie có thể khiến phân lỏng, thuốc thải trừ qua thận, nên cẩn trọng khi dùng với bệnh nhân suy thận.

3. Các thuốc kháng thụ thể H2 histamin

Cimetidin

Cimetidin là thế hệ đầu tiên của thuốc kháng H2, tác dụng ức chế sự cạnh tranh với thụ thể H2 histamine của tế bào bìa dạ dày, ức chế tiết dịch acid ngay cả khi bị tác động bởi các yếu tố kích thích như khi đói, khi có thức ăn, histamine, cafein…Lượng pepsin sản xuất cũng giảm theo.

Cimetidin lâu dài có thể gây nhiều tác dụng phụ như rối loạn tinh thần, chậm nhịp tim, hạ huyết áp, tăng nhẹ men gan, vú to ở nam, liệt dương…

Cimetidin tương tác với nhiều loại thuốc nên cần cẩn trọng khi dùng phối hợp, có thể uống cách xa nhau 1 giờ. Cimetidin có thể làm giảm hấp thu vitamin B12, dễ gây ra thiếu máu.

Đặc biệt khi dùng cimetidine trong điều trị viêm loét dạ dày phải loại trừ khả năng ung thư vì dùng thuốc có thể che giấu triệu chứng bệnh ung thư, khó chẩn đoán.

Ranitidin

Ranitidin là thuốc thuộc thế hệ thứ 2, có tác dụng ức chế cạnh trạnh với thụ cảm thể H2 histamin của tế bào vách, làm giảm lượng acid dịch vị tiết ra cả ngày và đêm, và khi có các yếu tố kích thích. Tác dụng của Ranitidin mạnh hơn cimetidine nhiều lần, tác dụng không mong muốn cũng hạn chế hơn, chủ yếu là đau nhức đầu, chóng mặt, ngứa…và hết khi ngừng uống thuốc.

Các thuốc còn lại thuộc thế hệ thứ 3 (nizadin), thế hệ 4 (famidin) đều có tác dụng tốt hơn cimetidine và ít tác dụng phụ hơn.

4. Thuốc ức chế bơm proton

Các thuốc nhóm này bao gồm Omeprazole, Lansoprazol, Rabeprazole, Pantoprazole, Esomeprazole…Nhóm thuốc này ít gây tác dụng phụ, những tác dụng không mong muốn có thể gặp như nhức đầu, buồn nôn, rối loạn tiêu hóa.

Nếu dùng kéo dài có thể gây nhiều tác dụng phụ như giảm lượng acid dạ dày vì thế có thể tạo điều kiện cho vi khuẩn có hại phát triển và làm giảm hấp thu các chất dinh dưỡng như sắt, kẽm, canxi, vitamin…gây giảm sức đề kháng cơ thể, tăng nguy cơ mắc bệnh dạ dày.

5. Các kháng sinh diệt vi khuẩn HP

Các kháng sinh thường sử dụng trong điều trị viêm loét dạ dày là amoxicillin, clarithromycin, metronidazole và tinidazol.

Amoxicilin được sử dụng trong phác đồ diệt HP cho hiệu quả cao vì hầu như không có hiện tượng kháng thuốc, có ít tác dụng phụ. Một số tác dụng phụ có thể gặp là đi ngoài, buồn nôn, nôn,..

Clarithromycin là kháng sinh thuộc nhóm macrolid, có phổ hoạt tính rộng, cho hiệu quả diệt HP cao, tỷ lệ kháng thuốc thấp, ổn định hơn so với dùng metronidazole.

Metronidazol và tinidazol là kháng sinh thuộc nhóm 5 nitroimidazol. Tác dụng phụ có thể gặp phải khi dùng metronidazole ngắn ngày là buồn nôn, đi ngoài, dị ứng, dùng dài ngày có thể lảm giảm cảm giác.

Tuy nhiên, một lưu ý rất quan trọng trong sử dụng thuốc kháng sinh diệt HP là phải tuân thủ đúng và đủ liều theo đơn của bác sĩ để tránh tình trạng vi khuẩn kháng thuốc. Khi có hiện tượng bệnh tái phát lại phải tái khám để được chỉ định sử dụng thuốc phù hợp, không nên dùng lại đơn thuốc cũ.

Giải pháp nào chữa viêm loét dạ dày an toàn, hiệu quả?

Trong dân gian, thường sử dụng các loại thảo dược như một bài thuốc chữa viêm loét dạ dày rất hiệu quả như: nghệ vàng, mật ong, lá khôi tía,…Những vị thuốc tự nhiên này tuy có tác dụng chậm, phải sử dụng trong thời gian dài nhưng lại được đánh giá cao về độ an toàn, hầu như không có tác dụng phụ.

Sản phẩm Tinh bột nghệ Vcurmin là một sản phẩm từ tự nhiên được chiết xuất từ củ nghệ vàng trải qua hàng nghìn nghiên cứu đã được chứng minh là sản phẩm chăm sóc sức khỏe tuyệt vời, có tác dụng với nhiều bệnh như viêm loét dạ dày, trào ngược dạ dày thực quản, gan mật, tim mạch… Curcumin trong sản phẩm Vcurmin có tác dụng phòng ngừa và hỗ trợ điều trị viêm loét dạ dày hiệu quả.